Nga Prof. Nunzio DENORA
Biljana JAIÇAR
Programi i Studimit në Farmaci
Prej vitit 1980 jemi dëshmitarë të një revolucioni të nanoteknolgjisë dhe nanomjekësisë, me një prani, gjithmonë e në rritje në tregun farmaceutik të nanoformulimeve. Këto formulime mund të jenë vetë agjentë terapeutik, ose mund të shërbejnë si vektorë për molekula të tjera aktive nga pikëpamja farmakologjike. Koncepti i Nanoteknologjisë bazohet në idenë e propozuar nga fituesi i çmimit Nobel Richard Feynman, gjatë një prezantimi në vitin 1959 me titull “There’s Plenty of Room at the Bottom” (ka mjaftueshëm hapësirë në fund), ku ai vuri në dukje, mundësinë e një manipulimi të drejtpërdrejtë të atomeve, nëpërmjet sintezave kimike më të avancuara. Sipas një raporti të publikuar nga revista Forbes, Nanoteknologjia është një ndër pesë fushat më në zhvillim, tek e cila duhet të përqëndrohemi në të ardhmen.
Dhënia e barnave nëpërmjet formulimeve të nanopartikulave (NP) ka sjellë avantazhet e mëposhtme:
- Nanoformulimet e barnave janë një strategji për të prodhuar agjentë farmaceutikë që drejtohen në indet e duhura dhe si rrjedhojë, mund të ulet doza e medikamentit në kohë ose efektet anësore të tij
- NP-të janë më të sigurta dhe kanë efikasitet më të madh
- Nanobarnat mund të jenë shumë më ekonomike se format e tjera konvencionale
- Medikamenti përthithet në kohën e dëshiruar
Zhvillimi i nanoformulimeve na përball me çështje të natyrës etike dhe ekonomike. Pasi janë kaluar të gjitha barrierat etike, biologjike dhe investitorët janë të bindur për investimin, vetëm një pjesë e këtyre nanoformulimeve merr formën e një medikamenti të suksesshëm. Parashikohet se tregu i nanobarnave do të zhvillohet më tej gjatë pesë viteve në vazhdim, falë progresit të bioteknologjisë dhe nanoinxhinierisë. Një faktor tjetër i rëndësishëm, që ka tërhequr vëmëndjen e kërkuesve shkencorë dhe kompanive farmaceutike është rritja e vdekshmërisë nga kanceri në të gjithë botën, fakt që tregon domosdoshmërinë urgjente për të përmirësuar trajtimet kundër kësaj sëmundjeje.
